In 2023 versterkt de Belastingdienst de ondersteuning en hulp voor burgers en ondernemers. Ook zet de Belastingdienst meer in op hulp vooraf om fouten in aangiften te voorkomen. Tegelijkertijd staat de dienst voor verschillende uitdagingen: de uitvoering van uiteenlopende complexe wetten en regels, verouderde IT-systemen en personeelstekorten. Dit staat in het jaarplan dat staatssecretaris Van Rij aan de Kamer heeft aangeboden.

Om het aangifteproces te vergemakkelijk wordt de informatiestroom uit de Vooraf Ingevulde Aangifte (VIA) verder verbeterd, ondersteunt de Belastingdienst dienstverleners die belastingplichtigen helpen bij hun aangifte en wordt het bereik van horizontaal toezicht uitgebreid. Bij twijfels over de volledigheid en juistheid van de ingediende aangiften van burgers en ondernemingen, voert de Belastingdienst toezicht achteraf uit en bestrijdt fraude. Ook verstrekt de Belastingdienst informatie die meer op de persoon is toegesneden, onder meer via de nieuwe site goedestartbelastingdienst.nl.

Corona

De afwikkeling van het betalingsuitstel voor ondernemers die tijdens de coronapandemie in de problemen zijn gekomen, gaat in 2023 veel van de Belastingdienst vragen. Sinds 1 april 2022 moeten deze ondernemers weer aan hun nieuw opkomende verplichtingen voldoen. In oktober 2022 is de betalingsregeling gestart, die in de zomer versoepeld is. De fiscus monitort en bewaakt de betalingsverplichtingen. Wanneer ondernemers er onverhoopt niet aan kunnen voldoen, wordt zo vroeg mogelijk contact met hen opgenomen. De belastingdienst verwijst actief naar schuldhulp door bijvoorbeeld gemeenten en Kamers van Koophandel. Ook onderzoekt de fiscus hoe samen met Geldfit-zakelijk (Nederlandse SchuldhulpRoute) de informatievoorziening aan ondernemers met betalingsproblemen kan worden verbeterd.

Horizontaal toezicht

In 2023 breidt de Belastingdienst het bereik van horizontaal toezicht uit. Dit gebeurt door het aantal convenanten uit te bouwen en door samen met de organisaties van fiscaal dienstverleners de deelnamegraad te verhogen. In de aanpak verschuift het accent van toezicht achteraf naar samenwerking vooraf. Dat past in de centrale doelstelling dat zoveel mogelijk bedrijven uit eigen beweging bereid en in staat zijn de fiscale regels na te leven, zonder dwingende en kostbare acties van de Belastingdienst.

 

Bedrijfsopvolgingsregeling

In 2023 implementeert de Belastingdienst het handhavingsplan over de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR). Dat plan is in 2022 opgesteld op basis van onderzoek naar de omvang en ernst van risico’s van niet-naleving, en onderzoek onder de (familie) bedrijven die gebruikmaken van die regeling. De nadruk in het handhavingsplan gaat liggen op betere voorlichting en goede informatie op de website over dit voortzettingsvereiste. Voor het herstel van gemaakte fouten zet de Belastingdienst toezicht achteraf in. Verder maakt de Belastingdienst in 2023 de eerste afspraken met een aantal grote landelijke belastingadvieskantoren om het onderwerp Bedrijfsopvolging in de Landbouw onder de bestaande convenanten Horizontaal Toezicht te brengen.

 

Fraudebestrijding

Om fiscale fraude te bestrijden zet de Belastingdienst speciale teams in. Deze teams richten zich in 2023 op het bestrijden van bijvoorbeeld btw-carrouselfraude, van misbruik van wet- en regelgeving door Risicovolle Netwerken (dit zijn samenwerkingsverbanden van burgers en/of bedrijven die gericht kunnen zijn op frauduleuze financiële transacties) en het bestrijden van ondermijnende criminaliteit. In deze vormen van fraude worden omzetbelasting, inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting ontdoken door, al dan niet samen met anderen, gekunstelde constructies op te zetten. De Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD), onderdeel van de Belastingdienst, bestrijdt dergelijke fiscale fraude (zie bij Opsporing).

 

Btw-fraude

Een ander voorbeeld van fraudebestrijding is de aanpak van ontduiking van btw (ook internationaal). Aan deze vorm van fraude besteedt de fiscus al een aantal jaren aandacht, nadat er signalen binnenkwamen dat ondernemers te lage waardes opgaven in hun aangifte. Het doel van de aanpak is om geconstateerde nalevingstekorten direct terug te dringen, en tegelijkertijd kennis op te doen over de onderliggende oorzaken van de fraude.

 

Minimumwinstbelasting

Binnen de OESO is een akkoord bereikt over de herziening van het internationale belastingstelsel. Daarmee is een belangrijke stap gezet richting een internationaal belastingsysteem en een wereldwijde minimumbelasting. Het akkoord wordt door 137 staten gesteund. Daarmee wordt bereikt dat multinationale groepen en omvangrijke binnenlandse groepen met een omzet van € 750 miljoen of meer, effectief altijd minimaal 15% belasting betalen over hun winst. Om ervoor te zorgen dat de regels binnen de EU worden omgezet, wordt gewerkt aan richtlijnvoorstellen. Vanaf 24 oktober 2022 is Nederland als eerste in de EU gestart met de internetconsultatie zodat het wetsvoorstel snel kan worden ingevoerd zodra er een akkoord is op Europees niveau. De maatregelen gaan naar verwachting op 1 januari 2024 in. In 2023 start de communicatie met verschillende interne en externe betrokkenen.

 

EU-richtlijn DAC7

Digitale platformen worden verplicht om vanaf 2024 fiscale informatie over hun gebruikers te verstrekken aan de Belastingdienst. Het eerste rapportagejaar is 2023. De Belastingdienst gaat in 2023 door met de detectie van relevante digitale platformen om deze goed te kunnen informeren. Informatie die relevant is voor de andere EU-lidstaten wordt vanaf 2024 geautomatiseerd uitgewisseld met de belastingdiensten van die lidstaten. Ook de OESO heeft modelvoorschriften ontwikkeld om digitale platformen te verplichten fiscaal relevante gegevens door te geven aan belastingautoriteiten van de OESO-lidstaten.

Ruling-uitwisseling

Vooraf gemaakte fiscale afspraken worden sinds 2016 uitgewisseld met andere belastingdiensten via een Europese database en in OESO-verband. Net als in vorige jaren voert de Belastingdienst in 2023 analyses uit op informatie die betrekking heeft op Nederlandse entiteiten, stellen we vragen aan buitenlandse belastingdiensten en ontplooien we toezichtactiviteiten. Geanonimiseerde samenvattingen van de afspraken worden openbaar gemaakt. De Belastingdienst brengt jaarlijks verslag uit van de ontwikkelingen van de rulingpraktijk in Nederland.