De coalitie heeft een compromis bereikt over de box 3-taks, beter bekend als de ‘spaartaks’. Er komt een mengeling van belastingvormen voor verschillende soorten vermogen. Hiermee heeft demissionair staatssecretaris Van Rij (Financiën) de VVD, D66, CDA en CU over de streep gekregen.

Dat melden ingewijden aan De Telegraaf. Van Rij kiest voor een combinatie van een zogenoemde vermogensaanwasbelasting, waarbij elk jaar direct belasting wordt geheven over de waardestijging van het vermogen, en een vermogenswinstbelasting. Hierbij ontvangt de belastingplichtige pas een aanslag als de winst verzilverd is. Op die manier wordt de winst op vastgoedbeleggingen pas belast nadat de belegging is verkocht.

Vastgoed
Van Rij wilde oorspronkelijk alleen een zogenoemde vermogensaanwasbelasting. Daarbij zou iemand elk jaar belasting moeten betalen over aanwas van vermogen, of dat nou spaargeld of vastgoed was. Dat stuitte op veel verzet. Kenners wezen op problemen die dit zou kunnen veroorzaken bij vastgoedbeleggers. Zij zouden aangeslagen gaan worden voor een papieren waardestijging. De VVD vreesde voor ‘schrijnende situaties’ voor bijvoorbeeld ondernemers met een bedrijfspand die niet genoeg geld beschikbaar hadden om de heffing te betalen. Het CDA was het eens met de VVD maar de D66 en ChristenUnie steunden Van Rij’s plannen wel.

Vakantiehuis
Toch heeft de staatssecretaris nu voor een compromis gekozen. De vermogensaanwasbelasting komt er voor ‘simpele’ vormen van vermogen die makkelijk te gelde kunnen worden gemaakt (spaargeld, aandelen, etc), maar wordt gecombineerd met een naheffing die vastgoedbeleggers uit de wind houdt.  met een combinatie van beide vormen. De vermogenswinstbelasting geldt voor onder meer vastgoed, maar ook beleggingen in niet-beursgenoteerde ondernemingen, zoals start-ups en familiebedrijven. Voor andere vermogensvormen waaronder tweede woningen of vakantiehuizen voor eigen gebruik, voert de Belastingdienst een forfait in. Over dit veronderstelde rendement wordt belasting geheven.

Verlies verrekenen
Ook nieuw is dat spaarders en beleggers in de nieuwe vermogensbelasting verliezen kunnen verrekenen. Als hun vermogen in een bepaald jaar krimpt, mogen ze dat verlies in de jaren daarna aftrekken van de waardestijging waardoor ze minder belasting hoeven te betalen. Hoe hoog het tarief in box 3 precies wordt, staat nog open. Het plan van de coalitie was dat de nieuwe taks in elk geval net zoveel moet opleveren als de vorige. De komende jaren loopt het tarief al op van 32 procent nu naar 35 procent.

2027
De nieuwe box 3 had er eigenlijk in 2025 moeten zijn. Maar al snel na het sluiten van het coalitieakkoord raakte die datum uit beeld, onder andere door ICT-problemen bij de Belastingdienst. Nadat Van Rij voor de zomer voorsorteerde op het plan een compromis uit te werken, viel het kabinet. De staatssecretaris kan desondanks gewoon verder met zijn plan. De spaartaks is een urgent dossier. Nadat de Hoge Raad kerst 2021 een streep zette door de oude belasting, moest de staatssecretaris een tijdelijke heffing optuigen. Maar die kost de schatkist elk jaar bijna 400 miljoen euro.  Van Rij wil het liefst nog voor Prinsjesdag publiceren en openstellen voor consultatie. Vervolgens zal het ministerie die reacties verwerken in een wetsvoorstel dat naar de Tweede Kamer gaat. Dat gaat zeker niet gebeuren voor de verkiezingen van 22 november.  De nieuwe Kamer heeft het laatste woord. De nieuwe box 3-belasting kan op z’n vroegst in 2027 worden ingevoerd.